Pesach, een indrukwekkend feest
Als er één feest is dat verbonden is met de identiteit van Israël, dan is dat wel Pesach. Met Pesach wordt er niet alleen een volk verlost, maar ook een volk geboren. God openbaart zich op een zeer indrukwekkende, ongekend machtige manier aan Israël, aan Egypte en aan alle omringende volken. Het getuigenis van de God van Israël, is doorgedrongen tot in de poorten van Jericho. Rachab zegt tegen de twee verspieders: Jozua 2:9-13 “…Ik weet dat de HEERE u dit land gegeven heeft en dat de schrik voor u op ons gevallen is, en dat al de inwoners van dit land weggesmolten zijn van angst voor u. Want wij hebben gehoord dat de HEERE het water van de Schelfzee voor uw ogen heeft doen opdrogen, toen u uit Egypte ging. En ook wat u hebt gedaan met de twee koningen van de Amorieten, Sihon en Og, die aan de andere zijde van de Jordaan waren, die u met de ban geslagen hebt. Toen wij dat hoorden, smolt ons hart weg van angst, en vanwege u bestaat er geen moed meer in iemand, want de HEERE, uw God, is een God boven in de hemel en beneden op de aarde. Nu dan, zweer mij toch bij de HEERE, omdat ik goedertierenheid aan u bewezen heb, dat u ook goedertierenheid zult bewijzen aan het huis van mijn vader, en geef mij een teken van trouw dat u mijn vader en mijn moeder zult laten leven, en ook mijn broers en mijn zusters met al wat van hen is, en dat u ons leven van de dood redden zult.”

Rachab wist dat God bij machte was om mensen te redden in een onmogelijke situatie. In Egypte werden, te midden van Gods oordeel over alle eerstgeborenen van Egypte, alle eerstgeborenen van de Israëlieten en het hele volk gered.  Het volk stond voor de zee, terwijl de Egyptenaren in hun rug kwamen aangestormd. God redde het volk door een pad in de zee te maken, wat tegelijkertijd de ondergang was van de Egyptenaren.  Zo wist Rachab dat de God van Israël ook haar kon redden, al stortte de hele stad om haar heen in elkaar. Dit geloof heeft haar gered. 

De Israëlieten moesten het bloed van een lam aan de deurposten smeren, als herkenningsteken. Zodat de engel des doods voorbij zou gaan en het huisgezin gespaard zou worden. Op dezelfde manier moest Rachab een scharlaken rood koord uit het raam hangen, als herkenningsteken. Zodat zij en haar gezin gespaard zou worden. Zij vierde als het ware haar eigen Pesach en werd zo gered en werd op deze manier, op een bijzondere wijze, bij het volk van God gevoegd. We lezen in Exodus dat er niet alleen Israëlieten uittrokken. Exodus 12:38 “Ook trok een grote groep van mensen van allerlei herkomst met hen mee, en kleinvee en runderen, zeer veel vee.” 

Dit brengt Pesach meteen dicht bij huis. Wij zijn ook mensen van allerlei herkomst, gelovigen uit de heidenen. Door het geloof in de God van Israël, mogen wij delen in de redding en verlossing van Israël. Efeze 2:13-20 “Maar nu, in Christus Jezus, bent u, die voorheen veraf was, door het bloed van Christus dichtbij gekomen. Zo bent u dan niet meer vreemdelingen en bijwoners, maar medeburgers van de heiligen en huisgenoten van God, gebouwd op het fundament van de apostelen en profeten, waarvan Jezus Christus Zelf de hoeksteen is. 

In die wetenschap mogen ook wij Pesach, het feest van de bevrijding en verlossing vieren, in verbondenheid met Israël. 

De tiende plaag 
De bevrijding van Israël begint met de laatste plaag over Egypte: de dood van alle eerstgeborenen. Pesach betekent “voorbijgaan”, verwijzend naar de engel des doods, die aan de deuren met bloed aan de deurposten voorbij ging. Deze gebeurtenis moest elk jaar herdacht, gevierd en verteld worden. Pesach gaat natuurlijk veel dieper dan alleen de bevrijding uit Egypte en de verlossing van de slavernij. Het centrum van Pesach is het Lam. Dit lam moest op de 10^e van de maand tot de 14^e van de maand in huis worden genomen. Het hele feest wijst naar ‘Het Pesachlam’: de beloofde Messias Jesjoea. Het Lam Gods dat de zonden van de wereld weggenomen heeft. 

Exodus 12:1-28 “De HEERE zei tegen Mozes en tegen Aäron in het land Egypte: Deze maand zal voor u het begin van de maanden zijn. Hij zal voor u de eerste zijn van de maanden van het jaar. 
Spreek tot heel de gemeenschap van Israël: Op de tiende dag van deze maand moet ieder voor zich een lam per familie nemen, een lam per gezin. Maar als het gezin te klein is voor een lam, dan moet hij er samen met de buurman, die het dichtst bij zijn gezin woont, één nemen, overeenkomstig het aantal personen. U moet bij het lam rekening houden met wat ieder eten kan. U moet een lam zonder enig gebrek hebben, een mannetje van een jaar oud. U moet het van de schapen of van de geiten nemen. U moet het in bewaring houden tot de veertiende dag van deze maand, en heel de verzamelde gemeenschap van Israël zal het slachten tegen het vallen van de avond. 
En zij zullen van het bloed nemen en het aan de beide deurposten strijken en aan de bovendorpel, aan de huizen waarin zij het eten zullen. Zij moeten het vlees dezelfde nacht nog eten; op vuur gebraden, met ongezuurde broden, en met bittere kruiden moeten zij het eten. 
En zo moet u het eten: uw middel omgord, uw schoenen aan uw voeten en uw staf in uw hand. U moet het met haast eten, het is Pascha voor de HEERE. Want Ik zal in deze nacht door het land Egypte trekken en alle eerstgeborenen in het land Egypte treffen, van de mensen tot het vee. En Ik zal aan al de goden van de Egyptenaren strafgerichten voltrekken, Ik, de HEERE. 
En het bloed zal u tot een teken zijn aan de huizen waarin u verblijft. Als Ik het bloed zie, zal Ik u voorbijgaan en er zal geen plaag onder u zijn die verderf teweegbrengt, als Ik het land Egypte zal treffen. Deze dag moet voor u een gedenkdag worden. U moet hem vieren als een feest voor de HEERE. U moet hem vieren als een eeuwige verordening, al uw generaties door. Zeven dagen moet u ongezuurde broden eten. Meteen op de eerste dag moet u het zuurdeeg uit uw huizen wegdoen, want ieder die iets gezuurds eet, van de eerste tot de zevende dag, die persoon moet uit Israël worden uitgeroeid. 
Op de eerste dag moet er een heilige samenkomst zijn, en ook moet u een heilige samenkomst hebben op de zevende dag. Geen enkel werk mag op die dag gedaan worden. Alleen dat wat door iedere persoon gegeten wordt, mag door u klaargemaakt worden. Neem dan het feest van de ongezuurde broden in acht, want op deze zelfde dag zal Ik uw legers uit het land Egypte geleid hebben. Daarom moet u deze dag in acht nemen als een eeuwige verordening, al uw generaties door. Toen riep Mozes al de oudsten van Israël bijeen en zei tegen hen: Kies uit, en neem voor uzelf kleinvee voor uw gezinnen, en slacht het paaslam. Neem dan een bosje hysop en doop het in het bloed dat in een schaal is, en strijk van het bloed dat in de schaal is, op de bovendorpel en op de beide deurposten. Maar wat u betreft, niemand mag de deur van zijn huis uit gaan, tot de volgende morgen. Want de HEERE zal het land doortrekken om Egypte te treffen, maar als Hij het bloed zal zien op de bovendorpel en op de beide deurposten, dan zal de HEERE de deur voorbijgaan en de verderver niet toestaan om uw huizen binnen te komen om u te treffen. Houd dit als verordening voor u en uw kinderen, tot in eeuwigheid. En het zal gebeuren, als u in het land komt dat de HEERE u geven zal, zoals Hij gesproken heeft, dan moet u deze dienst in acht nemen. En het zal gebeuren, als uw kinderen tegen u zullen zeggen: Wat betekent deze dienst voor u? dat u moet zeggen: Dit is een Pascha-offer voor de HEERE, Die in Egypte de huizen van de Israëlieten voorbijging, toen Hij de Egyptenaren trof en onze huizen bevrijdde. Toen knielde het volk en boog zich neer. De Israëlieten gingen weg en deden zoals de HEERE Mozes en Aäron geboden had, zo deden zij.”

Het lam moest smetteloos zijn. Het moest in bewaring gehouden worden tot de 14e Nisan. Het moest vier dagen gekeurd worden of het wel zonder gebrek was. Jesjoea heeft bewezen een smetteloos en onbevlekt lam te zijn, hij werd tot vier maal toe onschuldig bevonden: Door Annas, Kajafas, Herodes en Pilatus. 1 Petrus 1:18-19 “in de wetenschap dat u niet met vergankelijke dingen, zilver of goud, vrijgekocht bent van uw zinloze levenswandel, die u door de vaderen overgeleverd is, maar met het kostbaar bloed van Christus, als van een smetteloos en onbevlekt Lam.”

De Sedermaaltijd 
Het volk moest hun bevrijding vieren, terwijl ze nog in Egypte waren. Met haast! Met hun jas al aan, zouden wij zeggen. Maar eenmaal bevrijd, moest deze gebeurtenis elk jaar opnieuw uitgebreid in alle rust herdacht, gevierd en verteld worden aan de kinderen. Dit werd ieder jaar weer op de avond van de 14^e Nisan gedaan. Dit is de sederavond. Juist op deze dag, op de avond van de 14^e Nisan, terwijl het Pesach lam in de tempel geslacht werd, werd Jesjoea, het Lam Gods geslacht om de zonden van de wereld weg te nemen. Hij legde Zijn leven af, om Zijn volk te verlossen. Mattheus 1:21 “…en u zult Hem de Naam Jezus (Jesjoea) geven, want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden.”
Jesjoea had met Zijn discipelen de avond te voren al de Pesachmaaltijd gevierd. De Maaltijd waar Hij vurig naar verlangde om deze met zijn discipelen te vieren. Meestal wordt deze maaltijd “het laatste avondmaal” genoemd, of “de instelling van het heilig Avondmaal”. Maar Jesjoea vierde met zijn discipelen “gewoon” de sedermaaltijd. Hij gaf de maaltijd wel een diepere dimensie. de echte dimensie. Hij legde als het ware de maaltijd uit, aan mannen die de sedermaaltijd al hun hele leven gevierd hadden. Op het moment zelf zullen ze het waarschijnlijk nog nauwelijks begrepen hebben.  

De Haggadah 
Voor deze Sederavond hebben de Joden een liturgie, een orde van dienst (‘Seder’ betekent ‘orde’), die al eeuwen oud is: de haggadah (vertelling).  Aan de hand van de haggadah wordt het verhaal van de uittocht verteld, vooral gericht op de kinderen. Omdat zij het ook weer door moeten vertellen. 

Handen wassen 
Op het moment dat de maaltijd begint, worden eerst de handen gewassen. Dit doet ons denken aan de voetwassing die Jesjoea deed bij al zijn volgelingen. 

Matses 
Tijdens de maaltijd worden matses gegeten. Dit zijn ongezuurde broden, brood zonder gist. Omdat het volk met haast moest uittrekken, was er geen tijd meer om het deeg te laten rijzen. Bovendien verwijst gist naar de zonde. Gist verzuurt het deeg en maakt het brood opgeblazen. Voor aanvang van het feest moesten de huizen doorzocht worden op broodresten met gist erin. Dit gist moest allemaal opgeruimd worden. Naast de gewone matses die tijdens de sedermaaltijd gegeten worden, zijn er drie speciale matses die op een stapeltje op de tafel liggen. Deze hebben een bijzondere rol tijdens de Maaltijd. 

De middelste matse (de Afikoman) wordt tijdens de maaltijd gebroken. Deze middelste matse wordt voor een deel gegeten en het andere deel wordt in doeken gewikkeld en verstopt. Aan het einde van de maaltijd wordt deze door de kinderen opgezocht. De middelste matse verwijst naar de Middelaar, de Priester, of de Zoon die gebroken werd en begraven. Hij is ook weer uit de dood opgestaan.  Deze middelste gebroken matse is het brood dat Jezus breekt en waarmee Hij de Maaltijd van de Heer instelt. Lukas 22:19 “En Hij nam brood en nadat Hij gedankt had, brak Hij het en gaf het aan hen met de woorden: Dit is Mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt. Doe dat tot Mijn gedachtenis.”

De vier drinkbekers 
De sedermaaltijd kent ook een speciale sederschotel en op tafel staan vier drinkbekers.  

Er wordt slechts uit drie bekers gedronken. 

De vier drinkbekers zijn gebaseerd op Exodus 6:5-6 “Zeg daarom tegen de Israëlieten: Ik ben de HEERE. Ik zal u uitleiden van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren. Ik zal u redden uit hun slavernij en u verlossen door een uitgestrekte arm en door zware strafgerichten. Ik zal u tot Mijn volk aannemen en Ik zal u tot een God zijn. Dan zult u weten dat Ik de HEERE, uw God, ben, Die u uitleidt van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren.”

1. Ik zal jullie uitleiden: beker der heiliging, Kos Kadesh 
2. Ik zal jullie redden: beker der plagen, Kos Hamakot 
3. Ik zal jullie verlossen: beker der vrijkoping, verlossing, of dankzegging, Kos Hage’oelah 
4. Ik zal jullie aannemen: beker der aanneming en lofprijzing, Kos Hallel  

1. De beker der heiliging
Lukas 22:17-18 “En nadat Hij een drinkbeker genomen had en gedankt had, zei Hij: Neem deze en deel hem onder elkaar. Want Ik zeg u dat Ik niet drinken zal van de vrucht van de wijnstok, totdat het Koninkrijk van God gekomen is.” 
2. De beker der plagen
De beker van de plagen, wordt niet gedronken. De plagen zijn juist aan Israël voorbijgegaan. Tijdens het voorlezen van de plagen, worden bij elke plaag druppels wijn op een servet of in een schaal gegoten/gespetterd. Jesjoea bad: “Laat deze drinkbeker aan mij voorbijgaan.” Prijs de Heer! Hij heeft de beker van de toorn van God gedronken. Daardoor zijn wij verlost.
3. De beker der verlossing
Deze beker gebruikt Jesjoea om te verwijzen naar Zijn bloed dat vergoten zal worden. Lukas 22:20 “Evenzo nam Hij ook de drinkbeker na het gebruiken van de maaltijd en zei: Deze drinkbeker is het nieuwe testament in Mijn bloed, dat voor u vergoten wordt.”
4.De beker van de aanneming en lofprijzing
Jesjoea heeft ook ons als kinderen aangenomen. Galaten 3:26&29 “Want u bent allen kinderen van God door het geloof in Christus Jezus. En als u van Christus bent, dan bent u Abrahams nageslacht en overeenkomstig de belofte erfgenamen. 

De sederschotel 
Op de sederschotel liggen 5 ingrediënten, die allemaal een diepe betekenis hebben. 

1. Karpas en zout water
2. Zeroah
3. Baytzah
4. Maror
5. Charoset

1. Karpas (takje peterselie) en zout water
   Een takje peterselie wordt gedoopt in zout water en opgegeten. Dit herinnert ons aan het bosje hysop, waarmee bloed aan de deurposten werd gesmeerd. Het zout symboliseert de tranen in Egypte en het takje wijst op een nieuw begin (lente). De hysop komen we ook tegen, als Jesjoea zure wijn te drinken gegeven wordt. De spons wordt omgeven door hysop. Voor de karpas wordt ook selderij, witlof of radijs gebruikt. 

2. Zeroah (bot van een lam)
   Dit verwijst naar het Pesachlam. Omdat er geen tempel meer is, wordt er geen lam meer geslacht en bevindt zich alleen een lamsbotje op de schotel. Soms wordt hier ook een kippenbotje voor gebruikt. In de Messiaanse haggadah wordt dit vaak achterwege gelaten, omdat het Lam in ons midden is. Het Lam is eens en voor altijd geslacht. 

3. Baytzah (een gekookt en geroosterd/gebarsten ei) 
   Het ei staat symbool voor het nieuwe leven en vruchtbaarheid. Dit geroosterde/ gebakken ei verwijst ook naar rouw, vanwege de verwoesting van de tweede tempel.  

4. Maror (bittere kruiden) 
   Het Pesachmaal moest met bittere kruiden gegeten worden (Exodus 12:8 “Zij moeten het vlees dezelfde nacht nog eten; op vuur gebraden, met ongezuurde broden, en met bittere kruiden moeten zij het eten.”) Hier wordt geraspte Mierikswortel voor gebruikt. Mierikswortel kun je niet eten zonder er tranen van in je ogen te krijgen. Dit verwijst naar de bitterheid van de slavernij in Egypte en naar het bittere lijden van Jesjoea. 

5. Charoset (zoet)
   Dit is een mengsel van appels, noten, gember, rozijnen, kaneel, etc. Dit mengsel lijkt op het leem en de stenen uit Egypte. Het symboliseert het geluk na het lijden. De charoset wordt samen met de maror en de gebroken matse gegeten. Voordat de maror in de charoset gedoopt wordt, worden er enkele druppels wijn aan toegevoegd, als teken van het bloed van de het lijden. 

In de Messiaanse uitleg verwijst dit naar het bloed van Jesjoea. De gebroken matse verwijst naar het gebroken lichaam van Jesjoea. Dit was waarschijnlijk ook het moment waarop Judas samen met Jesjoea indoopte en hierdoor zichzelf bekend maakte als de verrader. 
Mattheus 26:23 “Hij antwoordde en zei: Wie de hand met Mij in de schotel indoopt, die zal Mij verraden.”

Het Hallel 
Na de maaltijd zong Jesjoea met zijn discipelen de lofzang. Dit is het Hallel, het afsluitend onderdeel van de sedermaaltijd. Dit zijn de psalmen 113 t/m 118. Jesjoea Zelf spreekt door deze psalmen heen: Psalm 116:3 “Banden van de dood hadden mij omvangen, angsten van het graf hadden mij getroffen, ik ondervond benauwdheid en verdriet. Maar ik riep de Naam van de HEERE aan: Och HEERE, bevrijd mijn ziel!” Psalm 116 spreekt ook over de Beker van verlossing (de derde beker): “Ik zal de beker van het heil heffen en de Naam van de HEERE aanroepen.” 

Psalm 118:22-26 “De steen die de bouwers verworpen hadden, is tot een hoeksteen geworden. Dit is door de HEERE geschied, het is wonderlijk in onze ogen. Dit is de dag die de HEERE gemaakt heeft, laten wij op deze dag ons verheugen en verblijd zijn. Och HEERE, breng toch heil; och HEERE, geef toch voorspoed. Gezegend wie komt in de Naam van de HEERE! Wij zegenen u vanuit het huis van de HEERE.”